Rotterdam 2050, hoe gaat dat eruit zien? Anders, dat is zeker. Andere energiebronnen, een ander klimaat; de stad wachten grote veranderingen. De energietransitie en klimaatadaptatie zorgen ervoor dat Rotterdam de komende decennia in vogelvlucht transformeert, met grote gevolgen voor het functioneren van de stad én het uiterlijk. In Stad Vol Energie bogen Rotterdamse ontwerpers zich over 5 gebieden. Hoe gaan die er de komende jaren uitzien?
Stad vol Energie
type project onderzoek & ontwikkeling
samenwerking Funzig (illustrator Funs Janssen)
status & data gepubliceerd begin 2023
locatie Rotterdam, Zuid Holland
opdrachtgever AIR Rotterdam
Walden keek naar het thema consumptie, alle goederen, eten en drinken alles dat we in de stad gebruiken, van een broodje tot brandstof en kleding. Rotterdam is historisch gezien een doorvoer plek, er komen goederen van overal en die vertrekken dan weer. In de consumptie zien we ook zoiets. We slaan massaal in bij grote globale ketens, dragen het even en dan gooien we het weg. We zien vaak niet wat de impact van onze consumptie is. Dat we enerzijds oerwouden plunderen of dieren uitbuiten elders op de wereld voor grondstoffen en anderzijds afval dumpen of verbranden dat beland in de zee of de lucht. We zijn misschien wel te goed geworden in het verstoppen van onze impact.
Consumptie goederen moeten vaak erg goedkoop gemaakt worden en de productie vindt te vaak nog onder erbarmelijke omstandigheden plaats in lage-lonen landen. Bij de gratie van de veel te goedkope fossiele brandstof komt dat voor een prikkie vervolgens naar ons toe. De kwaliteit is vervolgens slecht, en de spullen gaan niet lang mee en zijn niet goed te repareren. In ons toekomstbeeld gaat dat flink op de schop, het kan zo niet langer. Grondstoffen raken op, de CO2 uitstoot loopt op en moet omlaag, biodiversiteit neemt razendsnel af, oerwouden worden gekapt. We verbruiken veel te veel energie, dat is niet houdbaar het wordt ook te duur. We gaan binnenkort ook al betalen voor onze CO2 uitstoot. Een beter besef van het belang van ons milieu dwingt ander gedrag af.
Het oude systeem van ‘take, maken, dispose’ zien we ook terg in de vorm van de stad. We hebben achterkanten en expedities waar vrachtwagens de nieuwe goederen komen aanbrengen in grote kwantiteiten. En vervolgens hebben we winkelfronten waar mensen nieuwe spullen komen halen, als het tegenzit in wegwerk plastic tassen. Dat is het voorbeeld van een lineair model. Maar wat als we nu de boel helemaal anders inrichten? We moeten naar een circulaire manier van consumeren toe, kunnen we de fysieke stromen in de stad ook als een cirkel vormgeven? Stel je voor dat je in plaats van allee spullen te komen halen, je oude dingen meeneemt. Die kunnen worden opgeknapt, gepimpt, verbeterd of terug tot grondstoffen worden herleid. En dat gebeurt hier dan in de stad, samen met makers en reparateurs. En dan kan je je aangepaste product weer me nemen.
Want winkelen in de huidige vorm is niet meer oké vanwege alle verspilling en vervuiling. Maar we moeten niet vergeten dat winkelen ook een hele gezellig, gemeenschapsbezigheid is. Iets waar we als mensen betekenis en verbinding in vinden. We kunnen het niet zomaar stoppen of verbieden, we hebben betere alternatieven nodig. Samen spullen binnenbrengen, samen repareren en duurzaam consumeren. Tegelijkertijd activeren we ook de achterkanten, de expedities, die er vooral in Rotterdam nog altijd zo treurig bij liggen. Rotterdam verkwanseld haar mooie kades in het centrum aan vrachtwagenverkeer. Maar als hier meer levendigheid komt, meer leven, meer planten en biodiversiteit dan worden het de juwelen van de stad.